Ένα από τα πιο σημαντικά κομμάτια της καλλιεργητικής περιόδου, είναι η οργάνωση. Μια κακή έως ανύπαρκτη οργάνωση του λαχανόκηπου μας, αφήνει στην τύχη την καλή πορεία των φυτών μας.
Συχνά ρωτάμε, αν μια ποικιλία είναι παραγωγική, ανθεκτική κλπ. Τον σημαντικότερο ρόλο τον παίζουμε εμείς για να είναι…
Τον χειμώνα -αλλά και την άνοιξη, είναι η κατάλληλη περίοδος για να πιάσουμε χαρτί και μολύβι ή να ανοίξουμε ένα απλό σχεδιαστικό πρόγραμμα στον υπολογιστή μας.
Κάνουμε ένα σχεδιάγραμμα της περιμέτρου του λαχανόκηπου και τον χωρίζουμε σε λωρίδες με πλάτος 1,20 αφήνοντας διάδρομους 50 εκατοστών. Αυτές οι αποστάσεις, καλύπτουν τις αποστάσεις φύτευσης όλων των φυτών και μας επιτρέπουν να μην πατάμε εκεί που δεν πρέπει. Αν πέρσι ήταν οριζόντια τοποθετημένα, τώρα θα τα βάλουμε κάθετα. Το τελευταίο ισχύει για όσους φρεζάρουν τον κήπο τους, γιατί καλύτερο είναι να τα παρτέρια να είναι μόνιμα.
Για να τοποθετήσουμε τα λαχανικά μας στις θέσεις τους, λαμβάνουμε υπόψη μας
α) Τις ανάγκες της οικογένειας μας σε σχέση με τον χώρο που έχουμε στην διάθεση μας
β) Που καλλιεργήσαμε πέρσι και τι
γ) την φορά του Ήλιου.
Οικονομία
Μπορεί ο καθένας από μας να καλλιεργεί για πολλούς διαφορετικούς λόγους, όμως ένας κοινός είναι η οικονομία, με σκοπό την μεγαλύτερη δυνατή αυτάρκεια μας. Καλό είναι, ανάλογα πάντα με τι μας αρέσει και τι όχι, να προσπαθούμε να πάρουμε το ακριβότερο, για να μειώσει η προσπάθειά μας όσο περισσότερο είναι δυνατόν το κόστος της ζωής μας. Επί παραδείγματι, ίσως είναι καλύτερα να βάλουμε αρακά σε 10 τετραγωνικά ή ξερά φασόλια, που θα καλύψουν σε μεγαλύτερο βαθμό -οικονομικά- τις ανάγκες μας απ ότι οι πατάτες ή τα ξερά κρεμμύδια. Ή ίσως είναι καλύτερα να βάλουμε μπρόκολα αντί για λάχανα και σπανάκι αντί για μαρούλια.
Ποικιλίες
Η επιλογή των ποικιλιών είναι πολύ σοβαρή υπόθεση. Η κάθε μια έχει τα χαρακτηριστικά της που θα επηρεάσουν την αυτάρκειά μας. Οι χαμηλές ντοματιές μας δίνουν ντομάτες σε μικρότερη χρονική περίοδο, ενώ οι αναρριχώμενες περισσότερες αλλά σε βάθος χρόνου. Το ίδιο συμβαίνει με τα νάνα φασόλια σε σχέση με τα αναρριχώμενα. Το αν θα βάλουμε και πότε το ένα ή το άλλο, καλύτερα να είναι στρατηγική επιλογή…
Ποσότητες – ποικιλία
Συμβαίνει πιο συχνά σε νέους καλλιεργητές να βάζουν πολλά διαφορετικά είδη φυτών που όμως έχουν και διαφορετικές ανάγκες για την φροντίδα τους, οπότε αυξάνουν την δυσκολία, όπως και τις ώρες που απαιτούνται για την φροντίδα τους. Είναι καλύτερα να έχουμε λιγότερα που θα φροντίζουμε καλύτερα, παρά πολλά και παραμελημένα…
Εναλλαγή καλλιεργειών (αμειψισπορά)
Είναι μια πολύ σημαντική παράμετρος που παίζει τον ρόλο της για να πάει ένα φυτό κάλα. Είναι απαραίτητο να αλλάζουμε θέση στα είδη, γιατί έτσι μειώνουμε τις πιθανότητες περσινές ασθένειες και έντομα (νηματώδη) να προσβάλλουν ξανά τα φυτά μας και έτσι, ξεκουράζουμε και μέρος του κήπου, αφού ένα μέρος είναι καλά να το αφήνουμε ακαλλιέργητο.
Επίσης είναι γνωστό, ότι το κάθε φυτό αποβάλλει ουσίες-ακαθαρσίες που επηρεάζουν αρνητικά αυτό που θα ακολουθήσει αν ανήκει στην ίδια οικογένεια. Φροντίζουμε λοιπόν να εναλλάσσουμε τα φυτά, ανάλογα με την οικογένεια που ανήκει. Πχ δεν βάζουμε ντομάτες, πιπεριές ή μελιτζάνες εκεί που είχαμε πατάτες. Πέρα από τις κοινές ασθένειες που τα απειλούν, τα υπολείμματα των ριζικών συστημάτων της πατάτας τους δημιουργούν σοβαρά προβλήματα, ενώ αντίθετα όπου είχαμε πατάτες, ευνοούνται τα ψυχανθή. Όπως δεν βάζουμε πιπεριές και μελιτζάνες εκεί που είχαμε ντομάτες για τον ίδιο λόγο. Οπότε έχουμε να κάνουμε με έναν γρίφο για όσους έχουν μικρούς χώρους. Κάνουμε λοιπόν το καλύτερο δυνατό και σε αρκετές περιπτώσεις βάζουμε νερό στο κρασί μας, όμως τουλάχιστον γνωρίζουμε ποιοι μπορεί να είναι οι λόγοι, που κάτι δεν πήγε όσο κάλα θα μπορούσε. Στην χειρότερη των περιπτώσεων, μπορούμε να εναλλάσσουμε τα ψυχανθή με τις μελιτζάνες, αφήνοντας τις ντομάτες στην ίδια θέση.
Η φορά του ήλιου
Χρειαζόμαστε 8 ώρες ήλιο για να έχουμε υγιή φυτά. Ότι λιγότερο, λειτουργεί εις βάρος του λαχανόκηπου. Αν ο λαχανόκηπος μας σκιάζεται από ένα κτίσμα ή μεγάλα δέντρα, παρατηρούμε την σκιά και την αλλαγή της, ανάλογα με την καμπύλη του ήλιου κάθε εποχή. Πχ την άνοιξη η σκίαση είναι ίδια με αυτήν του φθινόπωρου και την συνδυάζουμε με τις ανάγκες των φυτών μας, που δεν είναι για όλα η ίδια. Αν φυτέψουμε ντομάτες σε σημείο που την άνοιξη δεν έχει αρκετό ήλιο, με την προοπτική ότι θα έχει το καλοκαίρι, δεν θα έχουμε ντομάτες το φθινόπωρο, αφού είναι απαραίτητος για να ωριμάσουν. Το ίδιο ισχύει και για τις μελιτζάνες και τις πιπεριές, που έχουν ανάγκη το φθινόπωρο απ την υψηλότερη δυνατή θερμοκρασία για να συνεχίσουν να δένουν καρπούς. Σε ένα τέτοιο μέρος, είναι καλύτερα να φυτέψουμε αρακά ή σπανάκι που μπορούν και με λιγότερο ήλιο ή ακόμη και αναρριχώμενα φασόλια, που φτάνοντας σε μεγαλύτερο ύψος μπορούν να έχουν για περισσότερες ώρες ήλιο, ενώ φροντίζουμε να φυτεύουμε τις πρασινάδες πιο κοντά στο σημείο σκίασης και τα υπόλοιπα μακρύτερα.
Είναι σημαντικό να λάβουμε υπ όψη μας τις ιδιαιτερότητες που έχει ο λαχανόκηπος μας και να καλλιεργήσουμε σύμφωνα με αυτές, για να μην κοπιάζουμε άσκοπα.
