Οι βρομούσες πήραν το όνομά τους από τον φυσικό αμυντικό μηχανισμό που διαθέτουν, ο οποίος απελευθερώνει μια άσχημη οσμή όταν κινδυνεύουν, που αποτρέπει τα αρπακτικά. Δεδομένου ότι καταστρέφουν άνθη και χυμώδεις καρπούς και η ζημιά που τους προκαλούν είναι πολύ μεγάλη, ο έλεγχος του πληθυσμού τους είναι απαραίτητος.

Πολλαπλασιασμός

Μόλις ανέβει η θερμοκρασίες την άνοιξη, οι βρομούσες αρχίζουν να ξυπνούν από τη χειμερία νάρκη τους. Η διάρκεια της ζωής τους είναι 65-70 ημέρες και τα θηλυκά αρχίζουν να γεννούν τα αυγά τους, σε όποια φυτά είναι διαθέσιμα. Η επώαση των αυγών διαρκεί πέντε ημέρες το καλοκαίρι και τόσο οι προνύμφες όσο και οι ενήλικες θα τραφούν με χυμούς φυτών, φρούτα και λαχανικών όπως ντομάτες, πιπεριές, καλαμπόκια, φασόλια κ.λπ.
Οι βρομούσες επιλέγουν προσεκτικά το χρώμα των αυγών τους. Μπορούν να γεννήσουν αυγά σε μια γκάμα χρωμάτων από ανοιχτό κίτρινο έως μαύρο και μπορούν να ελέγξουν το χρώμα των αυγών τους, επιλέγοντας πιο σκούρα αυγά για πιο σκούρες επιφάνειες. Αυτό το φαινόμενο είναι μοναδικό στην φύση.
Θεωρούμε δε ότι πέρα από το περιβάλλον που επηρεάζει, ένας άλλος λόγος είναι και ότι τα πιο σκούρα αυγά προστατεύουν τα έμβρυα από τις βλαβερές υπεριώδεις ακτίνες του ήλιου, οι οποίες είναι πιθανώς πιο έντονες στην εκτεθειμένη στον ήλιο επάνω επιφάνεια ενός φύλλου.
Είναι ακόμα μυστήριο η χημική ουσία που χρησιμοποιούν για να σκουρύνουν τα αυγά τους. Οι επιστήμονες έμειναν έκπληκτοι όταν ανακάλυψαν ότι τα αυγά δεν ήταν χρωματισμένα με την μελανίνη, η οποία δημιουργεί τα περισσότερα σκούρα χρώματα στα έντομα.

Η ζημιές που προκαλούν

Η ζημιά μοιάζει με τσίμπημα καρφίτσας και περιβάλλονται από αποχρωματισμό και παραμόρφωση του καρπού.
Ενώ λίγες βρομούσες στον κήπο μπορεί να μην είναι σοβαρό πρόβλημα, αν όμως γίνουν πολλές, θα προκαλέσουν πολύ γρήγορα, μεγάλες ζημιές τις καλλιέργειες. Η απαλλαγή από τις βρομούσες είναι δύσκολη, ιδιαίτερα αν ξεφύγει ο πληθυσμός τους και για να μην συμβεί αυτό, θα πρέπει να ακολουθήσουμε αποτρεπτικές μεθόδους, προτού καταφύγουμε σε χημικά.

Εχθροί

Κάποια παρασιτικά έντομα, οι αράχνες και τα αλογάκια της Παναγίας, είναι οι σημαντικότεροι φυσικοί εχθροί αυτών των εντόμων.
Από τα έντομα, είναι οι σφήκες Trissolcus euschisti, Scelionidae, Encyrtidae και Eupelmidae και η μύγα Tachinidae, που γενούν τα αυγά, μέσα στα αυγά τους και με αυτόν τον τρόπο τα καταστρέφουν. Αυτοί οι φυσικοί εχθροί μπορούν να διαδραματίσουν κάποιο ρόλο στη μείωση των πληθυσμών τους, όμως σπάνια περισσότερο από 20%, οπότε δεν αρκεί…

Συμπεριφορά

Παράλληλα με τους εχθρούς τους, η κατανόηση της συμπεριφοράς αυτών των εντόμων είναι το κλειδί για τον επιτυχημένο βιολογικό έλεγχο τους.
Οι βρομούσες έλκονται από κάποια φυτά, στα οποία μαζεύονται για να ζευγαρώσουν και μπορούμε να τα έχουμε ως φυτά-παγίδες. Τέτοια είναι οι αγκινάρες, οι ηλίανθοι και τα καλαμπόκια. Εγώ έχω γι αυτόν τον σκοπό, τρία φυτά αγκινάρας τα οποία τσεκάρω κάθε τόσο.

Αντιμετώπιση

Χρησιμοποιούμε φυσικά απωθητικά στον κήπο και ειδικότερα στα σημεία που υπάρχουν τα φυτά που θέλουμε να προφυλάξουμε. Ως τέτοια μπορεί να χρησιμοποιηθεί οτιδήποτε έχει έντονη μυρωδιά, όπως η βανίλια και το σκόρδο. Το πρόβλημα είναι ότι δεν μπορούν να κάνουν τίποτε εκ των υστέρων. Λειτουργούν μόνο προληπτικά.

Εξαιρετική προστασία -όπως και από κάθε άλλη προσβολή, παρέχει ο καολίνης, που αποτρέπει τα έντομα από το να γεννούν τα αυγά τους (καθώς δεν θα κολλήσουν καν) και να τρέφονται με φυτά.

Χειρισμός

Όταν τις δούμε στα φυτά μας ή σε αυτά που έχουμε ως φυτά/παγίδες, κάνουμε τα εξής: Όταν είναι λίγες, μπορούμε να τις ρίχνουμε σε ένα κουπάκι με σαπουνόνερο που έχουμε πάντα στον κήπο και αν είναι πολλές, μπορούμε να καλύψουμε με μια σακούλα το προσβεβλημένο άνθος και να το απομακρύνουμε μαζί με τα έντομα που έχουμε παγιδέψει, να ραντίσουμε με πύρεθρο ή να τις σκονίσουμε με διατομική γη.

Mια άλλη λύση είναι οι παγίδες φερομόνης. Ακριβώς όπως με τα φυτά δόλωμα, οι παγίδες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να μαζέψουν τα έντομα. Υπάρχουν διαθέσιμες παγίδες φερομόνης στις οποίες οι βρομούσες προσελκύονται και παγιδεύονται. Τοποθετήστε παγίδες σε δέντρα/θάμνους ή άλλα ανθεκτικά φυτά κοντά στο σπίτι ή τον κήπο στις αρχές της άνοιξης. Φροντίστε να τα τοποθετήσετε έτσι ώστε τόσο το πάνω όσο και το κάτω μέρος της παγίδας να έρχονται σε επαφή με το φυτό. Αυτό επιτρέπει την εύκολη πρόσβαση στην παγίδα.

Οι παγίδες με φως δεν είναι πολύ καλή ιδέα, επειδή μαζεύουν και όλα τα έντομα της περιοχής στον κήπο μας…
Ένα κόλπο που επίσης δουλεύει καλά, είναι τα υγρά πανιά τοποθετημένα πάνω σε ξύλα στήριξης κατά τη διάρκεια της νύχτας. Το πρωί θα βρούμε μαζεμένα σε αυτά τις βρομούσες εκείνου του σημείου και μπορούμε απλά να τα ρίξουμε σε ένα κουβά με σαπουνόνερο και το επόμενο σούρουπο, απλά τα παίρνουμε, τα στύβουμε και τα χρησιμοποιούμε ξανά.

Τον σημαντικότερο ρόλο στον έλεγχο και των βρομουσών, παίζουμε εμείς και η συμπεριφορά μας στον κήπο. Στα φροντισμένα, κλαδεμένα και σωστά δεμένα φυτά, θα τις δούμε αμέσως και θα λάβουμε τα μέτρα μας. Σε μια ντοματιά που είναι “χύμα” θα τις δούμε όταν πλέον θα είναι αργά…

Πίστευα και έχω πει παλαιότερα ότι η μυρωδιιά που βγάζουν είναι φερομονη ζευγαρώματος τους και ότι όταν τις πατάμε, καλούν και άλλες που ειναι στην περιχή και αυτό είναι λάθος. Κανέναν ρόλο δεν πάιζει.

Εξαίρεση

Η βρομούσα Perillus bioculatus, είναι ένα είδος εντόμου που έχει εισαχθεί στην Ανατολική Ευρώπη και τη Βόρεια Ινδία. Τόσο το στάδιο της προνύμφης όσο και του ενήλικα είναι αρπακτικά αυγών και προνυμφών του σκαθαριού της πατάτας (δορυφόρου).