soap-bubbles

Το σαπούνι χρησιμοποιείται στην γεωργία για τον έλεγχο των εντόμων εδώ και δύο αιώνες. Τα τελευταία χρόνια όμως έχει αυξηθεί πολύ το ενδιαφέρον για την χρήση του και η αλλαγή οφείλεται στην καλύτερη κατανόηση του τρόπου εφαρμογής του και της επιθυμίας για εντομοκτόνα που είναι ασφαλέστερα για τον άνθρωπο.

Πως σκοτώνει τα έντομα;

Αυτό που συμβαίνει είναι η διάσπαση των κυτταρικών μεμβρανών του εντόμου. Ουσιαστικά τα σαπούνια αφαιρούν τα προστατευτικό κερί που καλύπτουν το έντομο, προκαλώντας τον θάνατο τους, λόγω της υπερβολικής απώλειας των υγρών τους.

Τα σαπούνια είναι εντομοκτόνα επαφής. Για να είναι αποτελεσματικά, οι ψεκασμοί πρέπει να εφαρμόζονται απ ευθείας επάνω στο έντομο και να το καλύψουν.

Διάφορα εντομοκτόνα σαπούνια κυκλοφορούν για τον έλεγχο των εντόμων και των ακάρεων, όμως όλα έχουν σαν δραστικό συστατικό το άλας καλίου των λιπαρών οξέων. Τα εντομοκτόνα σαπούνια είναι χημικά όμοια με τα υγρά σαπούνια οικιακής χρήσης, όμως έχουν σταθερά ποιοτικά συστατικά, πράγμα που δεν συμβαίνει με όλα τα σαπούνια που χρησιμοποιούμε στο σπίτι. Έτσι, ενώ τα οικιακά σαπούνια και απορρυπαντικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν αποτελεσματικά εντομοκτόνα και είναι και πολύ πιο φθηνά, δεν είναι σχεδιασμένα για να χρησιμοποιηθούν σε φυτά. Κάποια είναι πολύ σκληρά και άλλα είναι αδύναμα. Για να βρούμε αν αυτά που θα χρησιμοποιήσουμε είναι κατάλληλα, πρέπει να πειραματιστούμε.

Ανεξάρτητα από το προϊόν που χρησιμοποιούμε, το σπρέι σαπουνιού εφαρμόζεται πάντοτε αραιωμένοι με νερό, σε ποσοστό 1 έως 2% (2 έως 4 κουταλάκια του γλυκού ανα λίτρο μαλακού νερού).

Ποια είναι τα ευαίσθητα έντομα

Το σαπούνι είναι αποτελεσματικό έναντι στα περισσότερα μικρά έντομα, τα μαλακά αρθρόποδα όπως οι αφίδες, τα αλευρώδη, ο ψευδοκόκκος και ο τετράνυχος. Σε μεγαλύτερα έντομα, όπως οι κάμπιες και οι προνύμφες των σκαθαριών, δεν κάνει τίποτε. Τα εντομοκτόνα σαπούνια έχουν ελάχιστες δυσμενείς επιδράσεις σε άλλους οργανισμούς. Εξαίρεση αποτελούν τα αραχνάκια που βοηθούν σημαντικά στον έλεγχο του τετράνυχου. Το σαπούνι τα εξολοθρεύει.

Εφαρμογή

Ένα από τα αυτά που πρέπει να μας απασχολήσουν στη χρήση του σαπουνιού και είναι η πιθανότητα να προκαλέσει βλάβες σε κάποια φυτά, αφού ορισμένα είναι ευαίσθητα. Ο κίνδυνος βλάβης των φυτών είναι μεγαλύτερος με τα οικιακά σκευάσματα. Πάντα είναι καλό να δοκιμάζουμε σε μερικά φύλα 2-3 μέρες πριν γίνει η εκτεταμένη εφαρμογή για να είμαστε βέβαιοι ότι δεν θα κάνουμε ζημιά. Αυτό πρέπει να το κάνουμε κάθε φορά που χρησιμοποιούμε ένα δικό μας παρασκεύασμα (ματζούνι). Λόγω της μικρής δυναμικής του σαπουνιού, θα χρειαστούν επανειλημμένες εφαρμογές σε σχετικά σύντομα διαστήματα (τέσσερις έως επτά ημέρες) για τον έλεγχο ορισμένων παρασίτων όπως είναι ο τετράνυχος, οπότε είναι απαραίτητο να ξεπλένουμε τα φύλα την επόμενη μέρα για να μην έχουμε συσσώρευση του υλικού, που έτσι κι αλλιώς είναι πλέον άχρηστο, αφού όπως είπαμε, λειτουργεί μόνο όταν καταβρέξουμε τα έντομα.

Το νερό που θα χρησιμοποιήσουμε πρέπει να είναι μαλακό. Το σκληρό νερό περιέχει μέταλλα, τα οποία μειώνουν την αποτελεσματικότητά του σαπουνιού. Επίσης τα σαπούνια είναι πιο αποτελεσματικά εάν δεν στεγνώσουν γρήγορα, οπότε είναι απαραίτητο να τα χρησιμοποιούμε αργά το απόγευμα.

Δεν το χρησιμοποιούμε σε φυτά που είναι σε περίοδο στρες, είτε λόγω ξηρασίας είτε λόγω μεταφύτευσης, όπως και σε σπορόφυτα.

Τα σαπούνια μπορούν να προσφέρουν ένα σχετικά ασφαλές και εύκολο μέσο για τον έλεγχο πολλών επιβλαβών εντόμων, όμως όπως συμβαίνει με όλα τα φυτοφάρμακα, η χρήση τους εγκυμονεί και κινδύνους. Θα είναι ακόμη πιο αποτελεσματικός ο ψεκασμός αν βάλουμε και οινόπνευμα, η ποσότητα του οποίου μπορεί να φτάσει με ασφάλεια και το 10% της συνολικής ποσότητας, όμως το οινόπνευμα είναι τοξικό για ένα σωρό χρήσιμα βακτήρια και μικροοργανισμούς, οπότε είναι φρόνιμο να το αποφεύγουμε.