Ποιότητα

To βασικότερο είναι η ποιότητα της στάχτης και είναι αρκετοί οι παράγοντες που την διαμορφώνουν. Καλής ποιότητας στάχτη δίνουν τα σκληρά ξύλα (κυρίως από πλατύφυλλα) και δεν προέρχεται από μπάρμπεκιου, από κόντρα πλακέ ή βαμμένα ξύλα. Σημειώστε ότι αν καίτε κατεργασμένο ξύλο, η τέφρα θα περιέχει σημαντικές ποσότητες αρσενικού και χρωμίου, οπότε η τέφρα τους είναι ένα επικίνδυνο απόβλητο. 

Τα μαλακά ξύλα (κυρίως από κωνοφόρα) δίνουν στάχτη μικρότερης αξίας. Το άλλο που είναι πολύ σημαντικό, είναι η ένταση της καύσης. Όσο πιο αργά έχει γίνει, τόσο πιο πλούσια είναι σε θρεπτικά συστατικά. Για παράδειγμα, η στάχτη από τους  ξυλόφουρνους είναι χαμηλής ποιότητας.

Η τέφρα από σκληρά ξύλα περιέχει σημαντική ποσότητα καλίου -τουλάχιστον 3% του βάρος της. Το κάλιο βελτιώνει την υγεία των ριζών και ενισχύει την κυτταρική δομή των φυτών, βοηθώντας τους να αντισταθούν σε κάθε είδους καταπονήσεις.

Αλκαλικότητα

Το πρώτο πράγμα που χρειάζεται να κάνουμε είναι μια μέτρηση του pH του εδάφους. Η στάχτη θα το αλλάξει και πρέπει να ξέρουμε σε ποιό σημείο βρισκόμαστε.

Το ουδέτερο σημείο της κλίμακας είναι στο 7, όμως τα περισσότερα φυτά προτιμούν το έδαφος να είναι λίγο όξινο, γύρω στο 6,5 για να μπορούν να αντλούν τον σίδηρο και να έχουν την καλύτερη ανάπτυξη. Πρέπει να συνυπολογίσουμε, ότι τα εδάφη της πατρίδας μας είναι κατά κανόνα αλκαλικά. Όξινα εδάφη βρίσκουμε σε περιοχές με πολλές βροχοπτώσεις.

Για να καταλάβουμε τον σημαντικό ρόλο που παίζει η αλλαγή του pH στα φυτά, μπορούμε να ρίξουμε μπόλικη στάχτη σε αγριόχορτα. Θα τα εξαφανίσουμε…

Ως λίπασμα

Όταν λιπαίνουμε με στάχτη είναι καλό είτε να διασπείρουμε μικρή ποσότητα σε μεγάλη έκταση, είτε να την κομποστοποιήσουμε με το υπόλοιπο κομπόστ μας. Ο λόγος είναι ότι όταν βραχεί παράγει μέταλλα διοξειδίου και άλατα -αυτός είναι και ο λόγος που απωθεί τα σαλιγκάρια- που σε πρώτη φάση θα δημιουργήσουν πρόβλημα στα φυτά μας αν είναι μεγάλη η ποσότητα. Γι αυτό και δεν ρίχνουμε ποτέ σε νεαρά φυτά.

Η στάχτη χρησιμοποιείται και στην υδροπονία, όμως δεν είναι αρκετή για να έχουμε σοβαρά αποτελέσματα. Ο λόγος είναι ότι τα φυτά απαιτούν μια μεγάλη ποικιλία θρεπτικών συστατικών για την σωστή ανάπτυξη τους και η στάχτη περιέχει μόνο ένα μικρό μέρος. Ακόμα όμως κι αν όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά ήταν διαθέσιμα στην στάχτη, θα είναι σε λάθος αναλογίες κι έτσι οι ανισορροπίες θα είναι πολύ δύσκολο να αποφευχθούν. Στο έδαφος είναι διαφορετικά τα πράγματα, επειδή η πλειονότητα αυτών των απαραίτητων συστατικών υπάρχει ήδη. 

Η στάχτη στο κομπόστ

Ενώ λοιπόν η στάχτη μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βελτιωτικό του εδάφους και ως συστατικό στην κομποστοποίηση, είναι στην πραγματικότητα ένα πολύ καυστικό αλκαλικό υλικό που περιέχει υδροξείδιο του καλίου, μια χημική ουσία που μπορεί να διαλύσει ζωντανό ιστό. Αυτό σημαίνει ότι οφείλουμε να προσθέτουμε πολύ μικρές ποσότητες στο κομπόστ μας, αν δεν θέλουμε -πέρα από το να διαταράξουμε τοπ pH του, να σκοτώσουμε τα σκουλήκια του.

Ένα πράγμα που επίσης πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι καθώς αυξάνεται το pH, οι αζωτούχες ενώσεις έχουν την τάση να μετατρέπουν το άζωτο σε αέριο αμμωνίας και αυτό είναι κάτι που δεν θέλουμε, αφού το άζωτο είναι ένα από τα πολυτιμότερα συστατικά του κομπόστ και του εδάφους μας. 

Η στάχτη ως απόβλητο

Κάποιος που χρησιμοποιεί στην καθημερινότητα του τζάκι ή σόμπα ξύλου, είναι αδύνατον να απορροφήσει στον κήπο του την στάχτη που παράγει σε ένα χρόνο και αν κάνει κάτι τέτοιο είναι απολύτως βέβαιο ότι απαγορεύεται να ρίξει και τα επόμενα χρόνια. Οπότε αμέσως έχουμε ένα υλικό που δεν ξέρουμε τι να κάνουμε, επειδή όπου και αν το πετάξουμε θα διαταράξουμε την ισορροπία. 

Την στάχτη που δεν χρειαζόμαστε την πετάμε μαζί με τα υπόλοιπα σκουπίδια μας στον κάδο των απορριμμάτων.

Θα ήθελα κλείνοντας να τονίσω ότι έχει άσχημα αποτελέσματα η συνήθεια να καίμε σωρούς χόρτων και κλαδιών και σίγουρα δεν ταιριάζει καθόλου σε ανθρώπους που τους ενδιαφέρει η βιολογική και οικολογική καλλιέργεια, αφού είναι μια ενέργεια που τροφοδοτεί το φαινόμενο του θερμοκηπίου και παράλληλα αφαιρεί οργανική ύλη και θρεπτικά συστατικά. Θα ήταν πολύ καλύτερα αν δεν μπορούμε να τα κομποστοποιήσουμε, να τα αφήσουμε σε μια άκρη για να βρούμε σε λίγο καιρό, πιθανόν και χρόνια, στην θέση τους κομπόστ.