DSC04459
Μετά τα φύκια που χρησιμοποιούνται χωρίς ξέπλυμα στον κήπο, έρχεται ακόμη μια ανατροπή παγιωμένης αντίληψης…

Τη δεκαετία του ‘60 στην πόλη Marmande της Γαλλίας, μια ομάδα παραγωγών, στην προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν το παράσιτο φυλλοξήρα (που εκείνη τη χρονιά αχρήστεψε όλες τις καλλιέργειες) παρατήρησαν ότι η ντόπια ντομάτα με τις έντονες ραβδώσεις αντιστάθηκε καλύτερα. Τη διασταύρωσαν με μια -άγνωστη- αμερικανική ποικιλία, ανθεκτική στον μύκητα Φουζάριο, κι έτσι προέκυψε η ντομάτα RAF.
 
Αρχικά καλλιεργήθηκε στην ύπαιθρο, μέχρι που διαπίστωσαν την εξαιρετική συμπεριφορά της και στα θερμοκήπια. Συγκεκριμένα, αυτή η αντοχή της στο Φουζάριο ήταν μία από τις αιτίες της διάδοσής της στις καλλιέργειες θερμοκηπίου, όπου οι παραδοσιακές ποικιλίες δεν συμπεριφέρονται αρκετά καλά. Να σημειωθεί ότι η RAF είναι μια “παραδοσιακή” ποικιλία ανοικτής επικονίασης και όχι υβρίδιο. Όπως είναι γνωστό, οι περισσότερες εμπορικές παραδοσιακές ποικιλίες (Ace 55, καραμπόλα κλπ) έχουν δημιουργηθεί για να καλύψουν τις ανάγκες των καταναλωτών και δεν είναι “άγριες” ποικιλίες.
 

Χαρακτηριστικά

Η μορφολογία της ντομάτας που δημιουργήθηκε ήταν πολύ χαρακτηριστική.
Καρπός ακανόνιστου σχήματος, με βαθιές αυλακιές που κατέληγαν στο κέντρο και πεπλατυσμένος στα άκρα. Αυτές οι αυλακώσεις την καθιστούσαν πολύ αναγνωρίσιμη και πιστοποιούσαν την ποιότητά της. Το αρχικό χρώμα του ήταν βαθύ πράσινο με μαύρες πινελιές στην κορυφή.
Το εσωτερικό ήταν ροζ , συμπαγές και ζουμερό, με κρεατώδη υφή και μικρούς σπόρους. Η γλυκιά γεύση της υπερίσχυε της οξύτητας, η δε ωρίμανση γινόταν από μέσα προς τα έξω, όπως στις περισσότερες παραδοσιακές ντομάτες.
Με τον καιρό η ποικιλία έφτασε στην Αλμερία και άρχισε να καλλιεργείται στο Cabo de Gata και στο Vega de Almeria. Σταδιακά έχασε σε κάποιο βαθμό τα αρχικά της χαρακτηριστικά και υπήρξαν πολυάριθμες απομιμήσεις. 
Πλέον η ντομάτα Raf Marmande, έφτασε να είναι ένα ζωηρό φυτό, με μεγάλο κύκλο ζωής, που κάτω από ιδανικές συνθήκες μπορεί να φτάσει και τα 4 μέτρα, ενώ δημιουργεί γόνατα για τις ταξιανθίες τουλάχιστον κάθε 30 πόντους. 
 

La Vega de Almeria , La Cañada, El Alquián και Pujaire

Η είσοδος των υβριδικών τοματών, που έτυχαν μεγαλύτερης ζήτησης από την αγορά, κυρίως λόγω της μακράς διάρκειας συντήρησης τους, μείωσε στο ελάχιστο την παραγωγή Raf κατά τις δεκαετίες ‘70 και ‘80, ενώ οι καλλιέργειες συγκεντρώθηκαν σε περιοχές με ακόμη πιο αλατούχα νερά, όπως η La Vega de Almeria , La Cañada, El Alquián και Pujaire, όπου η αλατότητα έδωσε καρπούς με ακόμη πιο εξαιρετική γεύση.
Διαπίστωθηκε ότι το αλμυρό νερό που χρησιμοποιούνταν, εμπόδιζε την δημιουργία των σακχάρων και ανέβαζε την οξύτητα, με αποτέλεσμα να βελτιωθεί κατά πολύ η γεύση της.
Αυτό το γεγονός διαχώρισε ακόμη περισσότερο τις Raf από τις υπόλοιπες ποικιλίες, επιτρέποντάς τους να εδραιωθούν ως τοπικό γκουρμέ προϊόν, με προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη «Tomate de La Cañada-Níjar» και η τιμή της να φτάνει τα 8 ευρώ το κιλό.
 DSC04452
Σύμφωνα με την ομάδα της Maria Sanchez-González η οποία πειραματίστηκε (2015) με την RAF σε διάφορα επίπεδα αλατότητας, η υψηλή αλατοκαλλιέργεια αυξάνει τη συνολική περιεκτικότητα της σε διαλυτά στερεά, την τιτλοδοτούμενη οξύτητα και το ποσοστό της ξηρής ουσίας του φρούτου και την οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι η υψηλή αλατότητα είναι απαραίτητη για την απόκτηση ντομάτας υψηλής ποιότητας. Ωστόσο, το όφελος αυτό δεν προήλθε χωρίς κόστος, καθώς η υψηλότερη αλατότητα μειώνει την απόδοση, τον αριθμό των καρπών και το μέσο βάρος των καρπών, σε σύγκριση με τις ντομάτες που καλλιεργούνται με χαμηλές συνθήκες αλατότητας. 
Μετέπειτα της έρευνας της Sanchez-Gonzalez, η έρευνα που πραγματοποίησε ο Joseph Heckman στο Rutgers (το κρατικό πανεπιστήμιο του New Jersey) δείχνει ότι οι ντομάτες RAF που καλλιεργούνται με θαλασσινό νερό έχουν καλύτερη γεύση. Περαιτέρω έρευνα έχει δείξει ότι αυτό το αποτέλεσμα δεν περιορίζεται μόνο σε αυτές, αλλά και σε άλλες παραδοσιακές ντομάτες.
 
Πλέον η ποικιλία αυτή καλλιεργείται και σε άλλους τόπους (Ολλανδία), πάντα με τον ίδιο τρόπο. Με θαλασσινό νερό…

Η δική μου εμπειρία

Πριν αρκετά χρόνια είχα διαβάσει τις σχετικές μελέτες, όμως δεν έδωσα σημασια και βρέθηκαν στα χέρια μου πριν τρία χρόνια 2 σπόροι, μιας ποικιλίας RAF που δεν έδινα -επίσης- σημασία. Φέτος βρέθηκα με ένα κενό 2 τετραγωνικών και είπα να πειραματιστώ μαζί τους. Πολλαπλασίασα με κλαδέματα τα δυο φυτά και τα έκανα έξι. Τα ποτίζω από τη στιγμή που έδεσαν καρπούς με φρέσκο θαλασσινό νερό κάθε 4 μέρες, ενώ εδαφοκάλυψα και με φύκια.
Τα πηγαίνουν περίφημα και μπορώ πλέον να επιβεβαιώσω ότι είναι μια πολύ καλή λύση για όσους πιστεύουν ότι δεν μπορούν να έχουν ντομάτες, επειδή δεν έχουν αρκετό γλυκό νερό…