ΠΥΡΕΘΡΙΝΕΣ ΚΑΙ ΠΥΡΕΘΡΟΕΙΔΗ

Το Πύρεθρο (Pyrethrum), είναι ένα γένος αρκετών φυτών που ταξινομούνται ως χρυσάνθεμα. Από αυτά εξάγουμε τον πύρεθρο που είναι ένα φυσικό μίγμα χημικών ουσιών των οποίων οι εντομοκτόνες ιδιότητες αναγνωρίστηκαν γύρω στο 1800 στην Ασία και χρησιμοποιήθηκε για τσιμπούρια, ψύλλους και κουνούπια.

Πυρεθρίνες

Έξι διαφορετικές χημικές ουσίες που έχουν δραστικές εντομοκτόνες ιδιότητες υπάρχουν στο εκχύλισμα και ονομάζονται πυρεθρίνες. Οι πυρεθρίνες είναι ελάχιστα διαλυτές στο νερό, αλλά διαλύονται σε οργανικούς διαλύτες.

Είναι εντομοκτόνα επαφής και σκοτώνουν τα περισσότερα έντομα που θα έρθουν σε επαφή μαζί τους, αλλά αποδομούνται πολύ γρήγορα -ακόμη πιο γρήγορα όταν εκτίθενται στην ακτινοβολία του ήλιου- δίχως να αφήσουν κανένα υπόλειμμα στο περιβάλλον, γι αυτό και είναι ένα προϊόν που ταιριάζει στα “βιολογικά προϊόντα”.

Πυρεθροειδή

Ο άνθρωπος αντιγράφοντας την φύση, δημιούργησε τα πυρεθροειδή που είναι κατασκευασμένες χημικές ουσίες με παρόμοια δομή με τις πυρεθρίνες, αλλά πιο τοξικές, που διαρκούν περισσότερο στο περιβάλλον από ότι οι πυρεθρίνες. Οι πυρεθρίνες και τα πυρεθροειδή συχνά συνδυάζονται με άλλες χημικές ουσίες που ονομάζονται συνεργιστές, οι οποίες αλληλεπιδρώντας ενισχύουν την εντομοκτόνο δράση τους.

Πως λειτουργούν στα έντομα

Βασικά, είναι εντομοκτόνα ευρέος φάσματος. Αυτό σημαίνει ότι η δραστηριότητά τους δεν επικεντρώνεται σε μια συγκεκριμένη ομάδα εντόμων, αλλά σε ένα ευρύ. Ο μηχανισμός τους επηρεάζει το νευρικό σύστημα των εντόμων. Έχουν μοναδική ικανότητα να προκαλούν συμπεριφορά διέγερσης στο έντομο. Αυτή η συμπεριφορά διέγερσης χαρακτηρίζεται από ακανόνιστη και αυξημένη κίνηση. Η δράση που προκαλείται από τις πυρεθρίνες είναι ιδιαίτερα επιθυμητή, γιατί τα οδηγεί σε ακόμη μεγαλύτερη έκθεση σε αυτές.

Τοξικότητα

Αρκετά έντομα έχουν αναπτύξει υψηλά επίπεδα ανθεκτικότητας στα πυρεθροειδή. Επειδή τα έντομα αναπαράγονται και προσαρμόζονται πολύ πιο γρήγορα από ότι τα σπονδυλωτά, είναι σε θέση να αναπτύξουν άμυνες έναντι των τοξινών που χρησιμοποιούμε για να τα καταπολεμήσουμε, οδηγώντας σε μια όλο και μεγαλύτερη ποικιλία δηλητηρίων που ρίχνουμε στο περιβάλλον.

Τα πυρεθροειδή, όπως και όλες οι τοξίνες, είναι αδιάκριτα. Επηρεάζουν όλους τους οργανισμούς που έρχονται σε επαφή μαζί τους στον αέρα, στα φυτά, στο έδαφος και στο νερό. Ενώ θα το εφαρμόσετε για να αντιμετωπίσει ένα συγκεκριμένο παράσιτο, θα επηρεάσουν τα πάντα γύρω. Και επειδή τα σωματίδια είναι εύκολα αερομεταφερόμενα και ταξιδεύουν συχνά σε μεγάλες αποστάσεις, το “γύρω” παίρνει ευρύτερη έννοια.

Το γεγονός ότι προέρχεται από φυτό, μας κάνει να πιστεύουμε ότι είμαστε ασφαλείς. Όμως πολλά φυτά είναι τοξικά για τον άνθρωπο, μερικά σε μικρές ποσότητες και άλλα σε μεγαλύτερες. Ότι είναι φυτικό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να είναι βλαβερό. Η πικροδάφνη, η αζαλέα, και η δακτυλίτιδα, είναι μερικά μόνο από τα φυτά που έχουμε ανάμεσά μας και είναι πολύ τοξικά για τον άνθρωπο.

Επιπτώσεις στην υγεία μας

Ας έχουμε λοιπόν υπ όψη μας οτι αν εκτεθούμε σοβαρά στις πυρεθρίνες μπορεί να έχουμε βήχα, δύσπνοια, ρινική καταρροή, μούδιασμα, πόνο στο στήθος, εξανθήματα, φαγούρα ή φουσκάλες στο δέρμα.

Μακροχρόνια έκθεση, διαταράσσει το ενδοκρινικό σύστημα, αφού μιμείται τη γυναικεία ορμόνη, με ανάλογες συνέπειες και στους άντρες, ενώ είναι πολύ πιο τοξική στα παιδιά από ότι στους ενήλικες.

Όπως εύκολα μπορούμε να αντιληφθούμε, είναι απόλυτα ασφαλή γι αυτούς που καταναλώνουν τα προϊόντα στα οποία έχουν χρησιμοποιηθεί, όμως μπορούν να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των καλλιεργητών που δεν παίρνουν τα μέτρα τους και είναι ένα δηλητήριο για το περιβάλλον, που η χρησιμοποίηση του στην βιολογική καλλιέργεια αποδεικνύει το ανθρωποκεντρικό -και όχι οκολογικό- πρόσωπό της…